Заведующий филиалом: кандидат филологических наук, доцент, доцент кафедры белорусской и русской филологии Гладкова Анна Александровна.

Основная задача филиала: долгосрочное научно-исследовательское и учебно-методическое сотрудничество кафедры и ГУО «Средняя школа №38 г. Витебска», направленное на совершенствование качества практической подготовки специалистов, максимально адаптированных к практической профессиональной деятельности, развитие академических, социально-личностных и профессиональных компетенций студентов путем объединения сил профессорско-преподавательского состава кафедры и специалистов ГУО «Средняя школа №38 г. Витебска», на базе которой создан филиал.

Основные направления деятельности филиала: учебная, научно-инновационная, методическая и консультационная, организационная, воспитательная, профориентационная деятельность.

Реализация темы НИР кафедры литературы:

Аксиологический диапазон художественной литературы. В рамках университетской темы: «Язык и литература как главные духовные ценности: социокультурный, лингвокультурологический, когнитивный и образовательный аспекты» (приказ по университету от 21.02.2020 № 9-н)».

Перспективные направления деятельности филиала кафедры литературы:

1. Практикоориентированная подготовка студентов ФГиЯК по дисциплинам литературоведческого цикла и методикам их преподавания.
2. Организационно-методическая и научно-методическая помощь учителям и учащимся ГУО «Средняя школа №38 г. Витебска» в реализации научных и творческих проектов.
3. Развитие научно-исследовательского и творческого потенциала учащихся и студентов.
4. Проведение совместных мероприятий научного, методического и воспитательного характера.
5. Внедрение в учебный процесс ГУО «Средняя школа №38 г. Витебска» результатов научно-исследовательской работы студентов в рамках дипломных и магистерских проектов, результатов научной деятельности сотрудников кафедры белорусской и русской филологии.
6. Привлечение преподавательского состава и учащихся ГУО «Средняя школа №38 г. Витебска» к участию в литературно-образовательных проектах кафедры белорусской и русской филологии.
7. Профориентационная работа на базе ГУО «Средняя школа №38 г. Витебска».

Мероприятия на базе филиала в 2022/2023 уч. году:

1. Презентация французской поэзии в белорусских переводах «Рандеву с французской поэзией» (отв.: Новосельцева А.В., Гладкова А.А.);
2. Консультирование учителей и учащихся по подготовке исследовательских работ (отв.: Гладкова А.А.);
3. Профориентационная беседа с выпускными классами «Поступай в ВГУ на ФГиЯК»;
4. Проведение анкетирования среди учителей-предметников по вопросам качества подготовки выпускников УВО – отв.: Оксенчук А.Е.

Філіял кафедры створаны на базе ДУА “СШ № 4 г. Віцебска” ў 2015 годзе. Загадчыкам філіяла кафедры з’яўляецца кандыдат філалагічных навук дацэнт А.С. Дзядова.

Кадравы склад кафедры, які забяспечвае арганізацыю дзейнасці філіяла кафедры: Дзядова А.С., дацэнт, загадчык філіяла кафедры; дацэнты Бабіч Ю.М., Зіманскі В.Э., Семянькова Г.К.,; ст. выкл. Зайцава К.А., Радзюль В.Ю.

Асноўнымі задачамі філіяла кафедры з’яўляюцца наступныя:

– павышэнне прафесійнага ўзроўню выкладчыкаў кафедры і адаптацыя студэнтаў да ўмоў педагагічнай працы ў сучаснай сярэдняй агульнаадукацыйнай школе, укараненне інавацыйных тэхналогій у адукацыйны працэс універсітэта і ўстаноў адукацыі г. Віцебска і Віцебскай вобласці;

– аказанне практычнай дапамогі настаўнікам у вучэбна-метадычнай і навукова-даследчай дзейнасці, правядзенне сумесных навуковых даследаванняў;

– узмацненне практычнай скіраванасці вучэбнага працэсу ва ўніверсітэце, падрыхтоўка канкурэнтаздольнага спецыяліста з вышэйшай гуманітарнай адукацыяй;

– пошук і падтрымка адораных і таленавітых вучняў праз аказанне ім адукацыйнай дапамогі і паслуг, развіццё і падтрымка творчых здольнасцей навучэнцаў.

Філіял кафедры спрыяе больш якаснаму фарміраванню акадэмічных кампетэнцый студэнтаў факультэта гуманітарыстыкі і моўных камунікацый, якія маюць магчымасць арганiзоўваць i весцi педагагiчную (вучэбную, метадычную, выхаваўчую) дзейнасць падчас вытворчых педагагічных практык; выкарыстоўваць базавыя навукова-тэарэтычныя веды для вырашэння тэарэтычных i практычных задач; засвойваць i ўкараняць у навучальны працэс iнавацыйныя адукацыйныя тэхналогii.

На базе філіяла кафедры праводзяцца практычныя заняткі па методыцы выкладання беларускай мовы і практыкуме па беларускай мове. Студэнты маюць магчымаць пазнаёміцца з перадавым вопытам настаўнікаў вышэйшай катэгорыі Данілавай Н.У., Зязюлькінай В.С., Шыбека Н.В., вучні якіх неаднаразова ўдзельнічалі ў абласных алімпіядах па беларускай мове і літаратуры, у конкурсах навукова-даследчых прац.

На базе філіяла арганізавана праца праектна-метадычнай лабараторыі “Сучасны ўрок беларускай мовы: традыцыйныя асновы і інавацыйны патэнцыял”, у межах якой з мэтай дыягностыкі ўзроўню практычных уменняў і навыкаў студэнтаў ажыццяўляецца падрыхтоўка і ўкараненне лінгваметадычных праектаў па дысцыпліне “Методыка выкладання беларускай мовы”.

На базе філіяла кафедры створаны раённы рэсурсны цэнтр па беларускай мове і літаратуры ўпраўлення адукацыі Кастрычніцкага раёна г. Віцебска, у якім дацэнт А.С. Дзядова падчас правядзення факультатыўных заняткаў працуе з адоранымі і таленавітымі вучнямі, ажыццяўляе іх падрыхтоўку да ўдзелу ў Рэспубліканскай алімпіядзе, а таксама да здачы цэнтралізаванага тэсціравання па беларускай мове.

У філіяле кафедры праводзяцца кансультацыі для настаўнікаў і вучняў па актуальных праблемах беларускай лінгвістыкі і пытаннях арганізацыі навукова-даследчай працы вучняў.

У працэсе рэалізацыі раённага адукацыйнага праекта “Аптымізацыя сістэмы навучання беларускай мове сродкамі ўзаемадзеяння “Школа – ВНУ” (для ўстаноў адукацыі Кастрычніцкага раёна г. Віцебска) філіял кафедры мовазнаўства праводзіць мэтанакіраваную працу па матывацыі і актывізацыі пазнавальнай актыўнасці і вучэбна-навуковай дзейнасці студэнтаў, іх прафесійнай падрыхтоўцы да працы ў сучасных агульнаадукацыйных установах. Студэнты, якія праходзяць педпрактыку на філіяле, маюць магчымасць наведаваць факультатыўныя заняткі з адоранымі і таленавітымі вучнямі, прымаць удзел у іх правядзенні ў раённым рэсурсным цэнтры па беларускай мове і літаратуры ўпраўлення адукацыі Кастрычніцкага раёна г. Віцебска (дац. А.С Дзядова, настаўнікі Зязюлькіна В.С., Белавусава Н.Т.).

У практыку школьнага выкладання беларускай мовы ўкараняюцца вынікі навуковых даследаванняў кафедры мовазнаўства – манаграфій, даведачных выданняў, падручнікаў і вучэбна-метадычных дапаможнікаў, а таксама лепшыя курсавыя, дыпломныя і магістарскія працы студэнтаў. Выкладчыкі кафедры ўдзельнічаюць у навучальных семінарах, пасяджэннях метадычнага аб’яднання настаўнікаў беларускай мовы і літаратуры Кастрычніцкага раёна г. Віцебска, праводзяць майстар-класы па рашэнні складаных лінгвістычных задач, арганізуюць кансультацыі для настаўнікаў і вучняў па найбольш складаных пытаннях беларускага мовазнаўства.

На базе філіяла кафедры практыкуюцца сумесныя мерапрыемствы выкладчыкаў, студэнтаў і вучняў педагагічных класаў ДУА “СШ № 4 г. Віцебска”, выступленні студэнтаў з навуковымі паведамленнямі падчас правядзення факультатыўных заняткаў ў раённым рэсурсным цэнтры па беларускай мове і літаратуры.

Сярод найбольш важных і цікавых сумесных мерапрыемстваў выкладчыкаў кафедры, настаўнікаў школ, вучняў і студэнтаў варта адзначыць наступныя:

• круглы стол “Першы крок у навуку: арганізацыя вучнёўскай і студэнцкай навукова-даследчай працы па беларускай мове і літаратуры” (2019 г.);
• паэтычна-гульнявая пляцоўка “І мова наша – з-пад крыла душы” (2020 г.);
• навучальны семінар “Кіраўніцтва праектнай і даследчай работай” (2020 г.);
• круглы стол “Навучанне беларускай мове і літаратуры ў білінгвальнай камунікатыўнай прасторы” (2021 г.);
• дыялогавая пляцоўка “Родная мова – тое, што нас яднае” (2022 г.);
• кейс-гульня “Я ў педагагічнай прафесіі” (2023 г.) і інш.

Студэнты факультэта гуманітарыстыкі і моўных камунікацый і вучні ДУА “СШ № 4 г. Віцебска” ўдзельнічаюць у сумеснай арганізацыі і правядзенні культурна-масавых мерапрыемстваў – Фестывалі беларускага слова, Тыдні пазнання і творчасці, мерапрыемствах, прымеркаваных да Міжнароднага дня роднай мовы, конкурсах чытальнікаў, пасяджэннях студэнцкага навуковага гуртка “Мова ў кантэксце культуры”, алімпіядах. З мэтай фарміравання ў старшакласнікаў пазітыўных поглядаў на прафесію настаўніка-філолага выкладчыкі кафедры і студэнты актыўна праводзяць прафарыентацыйную працу з выпускнікамі профільных класаў педагагічнай скіраванасці.

На базе филиала кафедры проводится целенаправленная работа по усилению практико-ориентированного обучения студентов, их профессиональной подготовки к работе в современных общеобразовательных учреждениях, а также профориентационная работа с гимназистами.

Основные мероприятия в 2022/2023 уч. году:

1. Тематическая встреча студентов ФГиЯК с учителем-методистом Е.К. Моисеевой «Секреты педагогической мастерской». (13.02.2023);
2. Круглый стол по проблемам лингвистики и методики преподавания русского языка (март 2023. В.М. Генкин, Т.П. Слесарева);
3. Профориентационная встреча со старшеклассниками – учениками 10-11-х классов (февраль 2023 г.);
4. Семинар для членов школьного научного общества (март 2023. Проф. Е.Ю. Муратова);
5. Семинар завуча гимназии №2 Т.М. Бурдо на тему «Современная школьная документация и требования к ее оформлению» для студентов-практикантов (март 2023).

Кроме того, преподаватели кафедры оказывали научную, методическую и консультационную помощь учащимся гимназии и преподавателям по подготовке команды гимназии к XII Научно-практической конференции учащихся Витебской области «Эврика» (апрель 2023 г. В.М. Генкин, Т.П. Слесарева); проводили консультации для учителей русского языка по лингвистическим вопросам (В.М. Генкин), заседания интегрированного научного кружка учащихся гимназии и студентов ФГиЯК «Имена собственные во времени и пространстве» (В.М. Генкин); организовывали встречи студентов ФгиЯК с учителями-предметниками, посещение студентами уроков и внеклассных мероприятий по учебным предметам «Русский язык» и «Русская литература» во время прохождения производственной педагогической (3-й курс) и ознакомительно-адаптационной практик (2-й курс).