Напрыканцы верасня ў Аршанскай гарадской мастацкай галерэі імя В.Грамыка  пры непасрэдным удзеле кафедры выяўленчага мастацтва ВДУ імя П.М.Машэрава адкрылася выстава “Фарбы Курзэме”. У экспазіцыі, якая арганізавана ў межах “Дзён мастацтва Латвіі ў Віцебску”, з дапамогай Консульства Латвійскай Рэспублікі ў Віцебску, прадстаўлены творы мастакоў горада Талсі.

Талсінская група мастакоў, якая пачала фарміравацца ў 1985 годзе, успрымае прыроду як свайго галоўнага настаўніка, мастакі часта сустракаюцца пад час пленэраў, што праходзяць на беразе мора і ў малых гарадах. Жывапіс на прыродзе дае мастакам экспрэсіўнасць і насычаную каляровую палітру. Вецер, дождж, штармы, кантрасты заходаў сонца не дазволілі мастакам Талсі застацца простымі «капіістамі» натуры. Сяброўства, багемны лад жыцця і добрае пачуццё гумару, гэтак жа, маюць значную ролю ў існаванні групы. Талсінская група мастакоў у якасці адной з першых за межамі Рыгі, у 1987 годзе, пачала арганізоўваць канцэптуальныя выставы (Flood in Talsi). Музей мастацтваў пад адкрытым небам у Педвале, які размешчаны ў 24 км ад Талсі, добра вядомы, як на міжнародным узроўні, так і ў Латвіі, забяспечыў мастакам магчымасць ствараць аб'екты, інсталяцыі і перформансы. Тым не менш, у апошнія гады мастакі ў складзе групы, ў асноўным, з’арыентаваны на жывапіс, графіку і фатографію. Ядро аб’яднання складае 12-15 мастакоў, якія арганізуюць выставы ў Латвіі, а таксама прадстаўляюць краіну за мяжой - у Даніі, Швецыі, Нідэрландах, Эстоніі, Літве, Бельгіі, Фінляндыі, Украіне, Турцыі, Чэхіі, Грузіі, Італіі. Два жывапісца з Талсі атрымалі ўзнагароды Swedbank: “Жывапіс Года 2015” (Зігурдс Полікоўс) і “Жывапіс года 2016” (Гуна Мілерсонэ).

0 afisha ORSHA 0 annotation

На выставе “Фарбы Курзэмэ” у беларускіх гарадах Віцебск і Орша, мы жадаем паказаць,  ў першую чаргу, асноўныя крыніцы натхнення нашых мастакоў – пейзаж, а таксама індывідуальнае ўспрыманне кожнага з ўдзельнікаў праекта сучаснага жыцця і часу. У жывапісу гэта будзе прэзентавана прыкладамі абстрактнага экспрэсіянізму (Aндрыс Вітолс) і разнастайнымі праявамі канцэптуальнага рэалізму (Інэсэ Mілберга), уключаючы ў тым ліку, і больш ці менш, экспрэсіяністычныя перспектывы (Зігурдс Полікоўс, Андрыс Безбардзіс, Гунна Мілерсонэ, Элмарс Орнінш, Aнцэ Грыцманэ), а таксама наіўным мастацтвам (Mодрыс Сапунс).Тры талсінскіх фатографа ў сваіх вобразах выкарыстоўваюць больш сузіральны падыход, разважаючы аб сацыяльным вопыце 1980-х гадоў (цыкл срэбных жэлацінавых адбіткаў “Дзевяць рэбраў”, Улдзіс Балга), навакольным асяроддзі невялікага мястэчка (Гаціс Спалвенс) і суровай прыгажосці жыцця людзей Паўночнага Курзэмэ (Дайніс Карклювалкс). У лічбавых каляровых фотаздымках, што прадстаўлены на выставе, можна ўбачыць задакументаваныя акцыі, перформансы Талсінскай группы мастакоў. Важная роля ў выставе надаецца інсталляцыям Лауры Фелдберга, якія выкананы ва ўнікальнай манеры. Яны паспяхова распавядаюць гісторыю аб зямлі, якую мы любім і адкуль мы родам ...

IMG 8909

IMG 8903 IMG 8911

Гуна Мілерсонэ, куратар праекта

З’яўленне ў жывапісным талсінскім краі асяродка мастакоў – зусім не выпадковасць. Каб гэта зразумець, дастаткова звярнуцца да некаторых гістарычных фактаў.

У Талсі ў канцы ХІХ стагоддзя нарадзіўся жывапісец, графік і кніжны ілюстратар Фрэдэрыкс Фібігс (1885-1953). Ён вучыўся мастацтву ў Пецярбургу, а з 1907 па 1929 гг. жыў у Парыжы, наведваў прыватную акадэмію мастацтваў Жюліана, выстаўляўся ў шматлікіх салонах і за мяжой. Сярод мастакоў мінулага, што праславілі талсінскі край адзін з вядомых творцаў Латвіі Жаніс Сунінш (1904-1993), які пасля заканчэння Латвійскай акадэміі мастацтваў працаваў дэкаратарам ў Талсі, чытаў лекцыі па мастацтву, кіраваў мастацкай студыяй. Можна прыгадаць і выдатнага мастака, акварэліста Екабса Спрыньгіса (1907-2004), які таксама скончыў Акадэмію па класу жывапісу ў Г. Эліаса (1936), а потым жыў у Талсі (1936-1980) і працаваў у школах настаўнікам малявання, чарчэння і гісторыі мастацтваў. У 1950-х гг. ўдзельнікам гуртка малявання пад кіраўніцтвам Е. Спрыньгіса ў 2-й сямігадовай школе Талсі быў Яніс Андрыс Осіс (1943) – пазней вядомы мастак, прафесар, рэктар Латвійскай Акадэміі мастацтва (1997-2007). У Дзяржаўнай школе Талсі ў 1941-1944 гг., вучыўся выбітны латвійскі мастацтвазнаўца, педагог і акварэліст Роміс Бемс (1927-1993)), які атрымаў творчы імпульс ад талсінских мастакоў Ж.Суніньша і Е.Спрыньгіса. Пазней ён скончыў ленінградскі Інстытут жывапісу ім. І.Репина (1958),быў арганізатарам і ўдзельнікам першых трыенале акварэльнага жывапісу Балтыйскіх краін і міжнародных пленэров. Адным з найпапулярных мастакоў Талсі быў і Арніс Зупіньш (1926-2002). Ён скончыў Латвійскую акадэмію мастацтваў па спецыяльнасці тэатральнага дэкаратара (1953), працаваў мастаком-выканаўцам у тэатрах Рыгі і іншых гарадоў, а таксама ў Народным тэатры Талсі. Варта прыгадаць і вядомага мастака-карыкатурыса, педагога з Талсі Фрыцыса Макстніекса (1936-1994), які скончыў аддзяленне педагогікі Латвійскай акадэміі (1971), пісаў алеем і ў акварэльнай тэхніцы, шмат працаваў у прыкладнай графіцы. У наш час рэпрадукцыі твораў прыгаданых вышэй мастакоў упрыгожваюць турыстычны маршрут па Талсі і ваколіцах, які распрацаваў Інфармацыйны цэнтр турызму Талсінскага краю, а ажыццявілі пра падтрымцы "LMT Latvija"і мясцовага муніцыпалітэту. Сёння ў Талсінскай мастацкай прасторы новыя героі, творы якіх Вы можаце бачыць на гэтай выставе. Выдатныя мастакі ў поўнай ступені дастойныя сваіх славутых папярэднікаў.

Міхась Цыбульскі, кандыдат мастацтвазнаўства, сакуратар выставы

IMG 8922 IMG 8928

patriot photo 2020 06 11 14 46 41 b6c9d020a8d98865ed811f64277eddcc logo Баннер Витебские вести banner vitbichi 02 правоby
logo god kachestva FEST STYLE 2024 600х400 МинЛоготип105 20220707 pravovoj forum belarusi img211109 02 Приложение 3 Баннер ПРО русск qr code 3 12 100229 1 157722 Изображ соцсети 1

Витебский государственный университет имени П.М. Машерова

home Адрес: 210038, г. Витебск, пр-т Московский, 33.

phone Телефон: (+375 212) 37-49-59 (приемная ректора)

printer Факс: (+375 212) 37-49-59

comment E-mail: info@mail-vsu.by

Социальные сети:

© Учреждение образования "Витебский государственный университет имени П.М. Машерова"