Заведующий филиалом: кандидат филологических наук, доцент, доцент кафедры белорусской и русской филологии Гладкова Анна Александровна.

Основная задача филиала: долгосрочное научно-исследовательское и учебно-методическое сотрудничество кафедры и ГУО «Средняя школа №38 г. Витебска», направленное на совершенствование качества практической подготовки специалистов, максимально адаптированных к практической профессиональной деятельности, развитие академических, социально-личностных и профессиональных компетенций студентов путем объединения сил профессорско-преподавательского состава кафедры и специалистов ГУО «Средняя школа №38 г. Витебска», на базе которой создан филиал.

Основные направления деятельности филиала: учебная, научно-инновационная, методическая и консультационная, организационная, воспитательная, профориентационная деятельность.

Реализация темы НИР кафедры литературы:

Аксиологический диапазон художественной литературы. В рамках университетской темы: «Язык и литература как главные духовные ценности: социокультурный, лингвокультурологический, когнитивный и образовательный аспекты».

Перспективные направления деятельности филиала кафедры литературы:

1. Практикоориентированная подготовка студентов ФГиЯК по дисциплинам литературоведческого цикла и методикам их преподавания.
2. Организационно-методическая и научно-методическая помощь учителям и учащимся ГУО «Средняя школа №38 г. Витебска» в реализации научных и творческих проектов.
3. Развитие научно-исследовательского и творческого потенциала учащихся и студентов.
4. Проведение совместных мероприятий научного, методического и воспитательного характера.
5. Внедрение в учебный процесс ГУО «Средняя школа №38 г. Витебска» результатов научно-исследовательской работы студентов в рамках дипломных и магистерских проектов, результатов научной деятельности сотрудников кафедры белорусской и русской филологии.
6. Привлечение преподавательского состава и учащихся ГУО «Средняя школа №38 г. Витебска» к участию в литературно-образовательных проектах кафедры белорусской и русской филологии.
7. Профориентационная работа на базе ГУО «Средняя школа №38 г. Витебска».

Мероприятия на базе филиала:

1. Презентация французской поэзии в белорусских переводах «Рандеву с французской поэзией» (отв.: Новосельцева А.В., Гладкова А.А.);
2. Консультирование учителей и учащихся по подготовке исследовательских работ (отв.: Гладкова А.А.);
3. Профориентационная беседа с выпускными классами «Поступай в ВГУ на ФГиЯК»;
4. Проведение анкетирования среди учителей-предметников по вопросам качества подготовки выпускников УВО;
5. Мастер-класс учителя высшей категории Бугаенко О.В., посвящённый инновационным приёмам визуализации учебного материала на уроке литератары.

Філіял кафедры створаны на базе ДУА “СШ № 4 г. Віцебска” ў 2015 годзе. Загадчыкам філіяла кафедры з’яўляецца кандыдат філалагічных навук дацэнт А.С. Дзядова.

Асноўнымі задачамі філіяла кафедры з’яўляюцца наступныя:

– павышэнне прафесійнага ўзроўню выкладчыкаў кафедры і адаптацыя студэнтаў да ўмоў педагагічнай працы ў сучаснай сярэдняй агульнаадукацыйнай школе, укараненне інавацыйных тэхналогій у адукацыйны працэс універсітэта і ўстаноў адукацыі г. Віцебска і Віцебскай вобласці;

– аказанне практычнай дапамогі настаўнікам у вучэбна-метадычнай і навукова-даследчай дзейнасці, правядзенне сумесных навуковых даследаванняў;

– узмацненне практычнай скіраванасці вучэбнага працэсу ва ўніверсітэце, падрыхтоўка канкурэнтаздольнага спецыяліста з вышэйшай гуманітарнай адукацыяй;

– пошук і падтрымка адораных і таленавітых вучняў праз аказанне ім адукацыйнай дапамогі і паслуг, развіццё і падтрымка творчых здольнасцей навучэнцаў.

Філіял кафедры спрыяе больш якаснаму фарміраванню акадэмічных кампетэнцый студэнтаў факультэта гуманітарыстыкі і моўных камунікацый, якія маюць магчымасць арганiзоўваць i весцi педагагiчную (вучэбную, метадычную, выхаваўчую) дзейнасць падчас вытворчых педагагічных практык; выкарыстоўваць базавыя навукова-тэарэтычныя веды для вырашэння тэарэтычных i практычных задач; засвойваць i ўкараняць у навучальны працэс iнавацыйныя адукацыйныя тэхналогii.

На базе філіяла кафедры праводзяцца практычныя заняткі па методыцы выкладання беларускай мовы і практыкуме па беларускай мове. Студэнты маюць магчымасць пазнаёміцца з перадавым вопытам настаўнікаў вышэйшай катэгорыі, вучні якіх неаднаразова ўдзельнічалі ў абласных алімпіядах па беларускай мове і літаратуры, у конкурсах навукова-даследчых прац.

На базе філіяла арганізавана праца праектна-метадычнай лабараторыі “Сучасны ўрок беларускай мовы: традыцыйныя асновы і інавацыйны патэнцыял”, у межах якой з мэтай дыягностыкі ўзроўню практычных уменняў і навыкаў студэнтаў ажыццяўляецца падрыхтоўка і ўкараненне лінгваметадычных праектаў па дысцыпліне “Методыка выкладання беларускай мовы”.

На базе філіяла кафедры створаны раённы рэсурсны цэнтр па беларускай мове і літаратуры ўпраўлення адукацыі Кастрычніцкага раёна г. Віцебска, у якім дацэнт А.С. Дзядова падчас правядзення факультатыўных заняткаў працуе з адоранымі і таленавітымі вучнямі, ажыццяўляе іх падрыхтоўку да ўдзелу ў Рэспубліканскай алімпіядзе, а таксама да здачы цэнтралізаванага тэсціравання па беларускай мове.

У філіяле кафедры праводзяцца кансультацыі для настаўнікаў і вучняў па актуальных праблемах беларускай лінгвістыкі і пытаннях арганізацыі навукова-даследчай працы вучняў.

У працэсе рэалізацыі раённага адукацыйнага праекта “Аптымізацыя сістэмы навучання беларускай мове сродкамі ўзаемадзеяння “Школа – ВНУ” (для ўстаноў адукацыі Кастрычніцкага раёна г. Віцебска) філіял кафедры мовазнаўства праводзіць мэтанакіраваную працу па матывацыі і актывізацыі пазнавальнай актыўнасці і вучэбна-навуковай дзейнасці студэнтаў, іх прафесійнай падрыхтоўцы да працы ў сучасных агульнаадукацыйных установах. Студэнты, якія праходзяць педпрактыку на філіяле, маюць магчымасць наведаваць факультатыўныя заняткі з адоранымі і таленавітымі вучнямі, прымаць удзел у іх правядзенні ў раённым рэсурсным цэнтры па беларускай мове і літаратуры ўпраўлення адукацыі Кастрычніцкага раёна г. Віцебска.

У практыку школьнага выкладання беларускай мовы ўкараняюцца вынікі навуковых даследаванняў кафедры мовазнаўства – манаграфій, даведачных выданняў, падручнікаў і вучэбна-метадычных дапаможнікаў, а таксама лепшыя курсавыя, дыпломныя і магістарскія працы студэнтаў. Выкладчыкі кафедры ўдзельнічаюць у навучальных семінарах, пасяджэннях метадычнага аб’яднання настаўнікаў беларускай мовы і літаратуры Кастрычніцкага раёна г. Віцебска, праводзяць майстар-класы па рашэнні складаных лінгвістычных задач, арганізуюць кансультацыі для настаўнікаў і вучняў па найбольш складаных пытаннях беларускага мовазнаўства.

На базе філіяла кафедры практыкуюцца сумесныя мерапрыемствы выкладчыкаў, студэнтаў і вучняў педагагічных класаў ДУА “СШ № 4 г. Віцебска”, выступленні студэнтаў з навуковымі паведамленнямі падчас правядзення факультатыўных заняткаў ў раённым рэсурсным цэнтры па беларускай мове і літаратуры.

Сярод найбольш важных і цікавых сумесных мерапрыемстваў выкладчыкаў кафедры, настаўнікаў школ, вучняў і студэнтаў варта адзначыць наступныя:

• урок-узаемадзеянне (майстар-клас) па беларускай мове на тэму: «Даданыя члены сказа» з наступным абмеркаваннем урока.
• адкрытае пасяджэнне  навуковага гуртка “Мова ў кантэксце культуры” (з удзелам вучняў 10-х профільных класаў педагагічнай скіраванасці ДУА “СШ №4 г. Віцебска”) на тэму: “У неба пехатою: нацыянальна-культурная адметнасць творчасці Рыгора Барадуліна” (да 90-годдзя з дня нараджэння народнага паэта Беларусі Р. Барадуліна).
• бібліяагляд “Навінкі ў галіне мовазнаўства і лінгваметодыкі ў дапамогу настаўніку-філолагу”.
• класная гадзіна ў 11 профільным класе педагагічнай скіраванасці на тэму: “Радзіма пачынаецца з таго, што не набыць, а страціць можна”.
• выхаваўчыя мерапрыемствы: “Беларускія заваёўнікі космасу”; “Я. Мая сям’я. Мая Радзіма: завочнае вандраванне па Беларусі”.

Студэнты факультэта гуманітарыстыкі і моўных камунікацый і вучні ДУА “СШ № 4 г. Віцебска” ўдзельнічаюць у сумеснай арганізацыі і правядзенні культурна-масавых мерапрыемстваў – Фестывалі беларускага слова, Тыдні пазнання і творчасці, мерапрыемствах, прымеркаваных да Міжнароднага дня роднай мовы, конкурсах чытальнікаў, пасяджэннях студэнцкага навуковага гуртка “Мова ў кантэксце культуры”, алімпіядах. З мэтай фарміравання ў старшакласнікаў пазітыўных поглядаў на прафесію настаўніка-філолага выкладчыкі кафедры і студэнты актыўна праводзяць прафарыентацыйную працу з выпускнікамі профільных класаў педагагічнай скіраванасці.

На базе филиала кафедры проводится целенаправленная работа по усилению практико-ориентированного обучения студентов, их профессиональной подготовки к работе в современных общеобразовательных учреждениях, а также профориентационная работа с гимназистами.

Основные задачи филиала:

1. Обеспечение взаимодействия с профессиональной средой.
2. Организация учебной и производственной практики студентов.
3. Закрепление студентов за структурными подразделениями организаций, на базе которых создан филиал.
4. Закрепление на практике знаний, умений, навыков, полученных студентами в ходе образовательного процесса в УВО, вовлечение их в совместные исследования и научную деятельность.
5. Проведение практических, лабораторных занятий студентов, координация учебной работы студентов при подготовке курсовых проектов (работ), дипломных проектов (работ), магистерских диссертаций.
6. Закрепление на практике знаний, умений, навыков, полученные студентами в ходе образовательного процесса в УВО, вовлечение их в совместные исследования и научную деятельность.
7. Организация совместных научных семинаров, конференций, круглых столов с привлечением студентов УВО, работников УВО из числа ППС, работников организаций, на базе которого создан филиал.
8. Подготовка публикаций научного и практического характера по результатам совместной научно-исследовательской деятельности.
9. Обмен консультациями, опытом научной и практической деятельности между специалистами образовательной, производственной, научной и иных сфер.

Основные мероприятия в 2024/2025 уч. году:

1. Заседания интегрированного научного кружка студентов и школьников «Имена собственные во времени и пространстве» (16.10.2024,15.02.2025);
2. Мастер-класс по подготовке школьников к предметной олимпиаде (14.12.2024);
3. Тематическая встреча студентов ФГЗиК с учителем-методистом «Секреты педагогической мастерской» (22.02.2025).

Кроме того, преподаватели кафедры оказывали научную, методическую и консультационную помощь учащимся гимназии и преподавателям по подготовке команды гимназии к XIII Научно-практической конференции учащихся Витебской области «Эврика»; проводили консультации по русскому языку в рамках подготовки к предметной олимпиаде; провели консультацию-семинар «Формы, методы и приемы при подготовке учащихся к предметным олимпиадам», круглый стол «Организация работы школьного научного кружка», книжную выставку «Новинки научной и методической литературы кафедры в помощь учителю», проводили работу с одаренными учащимися гимназии, проявившими интерес к дисциплинам лингвистической направленности.

Функциями филиала кафедры являются:

1. обеспечение взаимодействия с профессиональной средой, поддержание сложившихся связей с организациями отраслей экономики, социальной и иных сфер;
2. проведение мониторинга требований к профессиональным компетенциям специалиста;
3. обмен опытом практической и научной деятельности;
4. координация учебной работы обучающихся ВГУ имени П.М. Машерова при подготовке ими курсовых проектов (курсовых работ), дипломных проектов (дипломных работ), основанных на практическом опыте;
5. закрепление на практике знаний, умений, навыков, полученных обучающимися ВГУ имени П.М. Машерова в ходе образовательного процесса, вовлечение их в совместные исследования и научную деятельность;
6. проведение учебных занятий, организация практики обучающихся ВГУ имени П.М. Машерова в порядке, установленном законодательством;
7. проведение совместных семинаров, конференций, круглых столов с привлечением обучающихся ВГУ имени П.М. Машерова, педагогических и научных работников ВГУ имени П.М. Машерова, работников организаций по месту нахождения филиала кафедры;
8. подготовка публикаций научного и практического характера по результатам совместной научно-исследовательской работы;
9. совершенствование профессионального мастерства профессорско-преподавательского состава;
10. организация идеологической и воспитательной работы.

Для обеспечения работы филиала кафедры кафедра:

1. планирует образовательный процесс в организации;
2. согласовывает тематику курсовых проектов (курсовых работ), дипломных проектов (дипломных работ) и магистерских диссертаций;
3. проводит практики, практические, лабораторные и семинарские занятия в организации;
4. обеспечивает работников организации научными и научно-методическими работами в научных изданиях ВГУ имени П.М. Машерова, разработками профессорско-преподавательского состава университета, информационно-справочными материалами об университете;
5. публикует научные и учебно-методические труды преподавателей и работников организации, на базе которой функционирует филиал, в университетских изданиях.